Akika Kurbanı Nedir? Akika Kurbanının Şartları
Yenidoğan çocuğun başındaki tüyüne Arapça’da Akika denir. Böyle bir çocuk için Mevla’ya şükretmek üzerine kesilen kurbana da Akika Kurbanı denir. Bunun Müslümanlarca asıl adı Nesike’dir. Bu yazımızda Akika Kurbanı Nedir ve Akika Kurbanının Şartları Nelerdir gibi sorularının cevabını vermeye çalışacağız. Cenab-ı Hakk yapılan bütün ibadetleri ve kesilen Akika Kurbanlarını ahsen-i kabul ile makbul eylesin. Ayrıca Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in Doğumunda Gerçekleşen Mucizeler hakkındaki yazımızı da okuyup istifade edebilirsiniz.
Akika Kurbanı Kesmek Şart mıdır?
Hanefi mezhebine göre Akika Kurbanı kesmek müstehap yani güzeldir. Şafii, Maliki ve Hanbeli mezheplerine göre ise Akika Kurbanı kesmek sünnettir. Sonuç olarak, Akika kurbanı kesmek şart veya farz değildir. Bununla beraber yenidoğan bebeğin sağlık ve selameti için alimler tarafından tavsiye edilen önemli bir sünnettir.
Akika Kurbanı Nedir, Ne Zaman, Kaç Yaşına Kadar Kesilir?
Akika kurbanı nedir ve ne zamana kadar kesilir sorusunun cevabı, çocuğun doğduğu günden buluğ çağına erinceye kadardır. Fakat yedinci günü kesilmesi daha faziletlidir. Vaktiyle Akika Kurbanı kesilmemiş olan kimse kendi namına bir kurban kesebilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Allah-ü Tealanın emriyle peygamberliğini ilan etmesinden sonra kendileri ve doğduklarında iki torunu için Akika Kurbanı kesmişlerdir.
Çocuğun doğumunun yedinci günü isim verilir. Başının saçları kesilip ağırlığınca altın veya gümüş sadaka verilir. Çünkü böyle yapılması Hanefi mezhebinin üç imamına (İmam-ı Azam, İmam Ebu Yusuf, İmamı Muhammed r.h.) göre müstehaptır.[1]
Nitekim Resulullah Efendimiz (s.a.v.) bir Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyuruyor;
Her çocuk (doğumunun) yedinci gününde kendisi için kesilecek Akika Kurbanı karşılığında (konulmuş) bir rehine gibidir. Ve (Akika Kurbanı) kesildikten sonra (çocuğun başı) tıraş edilir ve kendisine isim verilir.
Sünen-i Ebu Davut Ter. C.10 Sh.546
Bu hadis-i şerife bazı alimler “Çocuk için mutlaka bir Akika kurbanı kesmek gerekir. Akika kurbanı terk edilemez” manasını vermiştir. Binaenaleyh bu cümlede yenidoğan çocuk için kesilecek kurban alacaklının elinde bulunan bir rehineye benzemektedir. Alacaklının elinden alınmadıkça, rehineden faydalanmanın mümkün olmadığı gibi Akika kurbanı kesilmedikçe de Allah’ın nimeti olan bu çocuktan hayırlı neticeler almak ve çocuk nimetinin şükrünü eda etmek mümkün olmaz. Bu nimetin şükrünü eda etmek için mutlaka Akika kurbanı kesmek gerekir.[2]
Akika Kurbanı Kaç Tane Kesilir?
Bazı alimler erkek çocuk için iki kurban, kız çocuk için bir kurban kesilir demişlerdir. Bununla beraber bazı alimler de erkek çocuk için de bir kurban kesilir demişlerdir. Bu mevzuda Tirmizi’de rivayet edilen bir hadis-i şerifte mealen: “Resulullah Efendimiz (s.a.v.) torunu Hz.Hasan’ın doğumu için koyun kurban etti ve ‘Ey Fatıma, Hasan’ın saçını tıraş et ve ağırlığınca gümüş tasadduk et’ buyurdu. Bunun üzerine Hz. Fatıma kesilen saçı tarttı. Saçın ağırlığı bir dirhem veya bir dirhemden biraz eksikti.”[3] Netice olarak bazı alimler erkek çocuk için iki kurban kesilir dese de erkek ve kız çocuk için birer kurban kesmek kafidir.
Akika Kurbanının Şartları Nelerdir?
Vacip olan kurbana elverişli olan her hayvan Akika Kurbanına da yeterli olur. Yani küçükbaş hayvanlardan kurbana elverişli olan keçi, koyun, kuzu gibi, büyükbaş hayvanlardan en fazla yedide bir hisseye girilerek sığır, manda gibi hayvanlar Akika Kurbanı olarak kesilebilir. Vacip kurbandan farklı olarak Akika Kurbanının herhangi bir şartı yoktur.
Akika Kurbanını Kimler Yiyebilir?
Akika kurbanından çocuğun anne-babası dahil olmak üzere herkes yiyebilir. Sahibi başkalarına yedirebilir ve bir kısmını veya tamamını sadaka olarak verebilir. Akika kurbanının kemikleri, çocuğun sağlık ve selametine bir hayır dileği olsun diye, kırılmayıp yalnız ek yerlerinden ayrılır ve öylece pişirilir. Bunu yapmak müstehaptır. Diğer bir bakımdan da, çocuğun mütevazi olmasına ve kötü huylardan korunmuş olmasına bir işaret olsun diye kemiklerin kırılması müstehap olarak görülmüştür.[4]
Netice olarak, yenidoğan çocuklarımızın sağlık ve selameti için Akika Kurbanı ehemmiyet arz eden sünnetlerden biridir. Ahir zaman fitnelerinin yayıldığı şu zamanda bu gibi önemli sünnetleri yerine getirmemenin değil ifa etmenin yollarını aramak lazımdır. Vesselam.
Ayrıca, aşağıda listelediğimiz yurt dışında faaliyet gösteren yardım derneklerine Akika Kurbanı ve diğer kurbanlarınızı bağışlayabilirsiniz.
[1] Büyük İslam İlmihali, s. 395
[2] Sünen-i Ebu Davut Ter. c. 10 s. 544
[3] Sünen-i Ebu Davut Ter. c. 10 s. 548
[4] Büyük İslam İlmihali s. 395
